"Sarışın" Sezen 2

SEZEN AKSU '88 (B YÜZÜ)



Albümün A yüzüne dair inceleme yazısını "blog"a koyduğum gece memleketin pop müzik arşivcileri tayfası olarak Twitter'da epeyce tartıştık. Ben Sezen Aksu'nun resmi sitesine dayanarak albümün plak olarak da basıldığını yazmıştım. Hemen herkes aynı şeyi söylüyordu. Ama ne hikmetse bugüne dek plağı duyan çok, görense hiç yoktu. Ne sahaflarda, ne de plak satışı yapılan internet sitelerinde albümün plak baskısına kimsenin denk gelmemiş olması enteresan tabii. Ayrıca 1988 yılının Hey dergilerinde albüm kaset listelerinde aylarca kalıyor ama plak listelerine hiç giriş yapmıyor.



Konu şimdilik muallakta. Çözülürse buradan duyurur, gerekirse yazıda düzeltmeye giderim. Şimdi gelelim (madem plaktan emin değiliz)  kasetin B yüzüne...  

Sezen Aksu 88 albümünün B yüzü "Kavaklar"la açılır. Onno Tunç bu besteyi Metin Altıok'un şiiri üzerine yapmış, bu hayli dokunaklı şiirin notalarla öpüşmesi epeyce can yakıcı bir şarkıya dönüşmüştür. Düzenlemeyi de adeta evlerinin salonunda bir başlarına çalıp söylüyorlarmışçasına yapar Onno Tunç. Hatta şarkıdaki cümbüşü bizzat kendisi çalar, uzaktan uzağa sesiyle de Sezen'e eşlik eder. 


Şair Metin Altıok o günlerde hayattadır. Şarkı yayımlandıktan beş yıl sonra, Sivas'ta kaldığı otel ateşe verilir ve ağır yaralı olarak kurtulmasına rağmen bir hafta sonunda yaşam mücadelesini kaybeder. "Kavaklar" o gün bugün Metin Altok'a (yanan, yakılan tüm şairlere) ağıt gibi söyleniyor ve dinleniyor.


Şarkı 2007 yılında yayımlanan "Homegrown İstanbul Volume 1" adlı "world music" albümünde Sabahat Akkiraz tarafından yeniden seslendirilir. Şarkının bu versiyonunda Akkiraz'a perdesiz gitarıyla Erkan Oğur eşlik eder. 


Albümün B yüzünün ikinci şarkısı "Bir Çocuk Sevdim", sözleri Sezen Aksu'ya, bestesi Onno Tunç'a ait bir şarkıdır. Klasik melodik yapısı ve senfonik düzenlemesiyle bu şarkı, "Sen Ağlama" albümünde yer alan "1945"in kan kardeşi gibidir.


Şarkı ilk olarak 2007 yılında Aylin Aslım tarafından yeniden seslendirilir. Bu versiyon "Onno Tunç Şarkıları" adlı saygı albümünde kullanılır.


"Bir Çocuk Sevdim" 2010 yılında bu defa Zeynep Dizdar tarafından yeniden seslendirilir. Dizdar'ın o yıl yayımlanan albümünde şarkının iki ayrı düzenlemesi ve bir de enstrümantal versiyonu vardır. Her iki düzenleme de Erman Tazegül tarafında yapılmıştır.


Şarkının pop versiyonu, Onno Tunç'un senfonik aranjmanını mumla aratmaktadır. Nitekim Zeynep Dizdar da klibi akustik versiyona çekmeyi tercih eder.


2011 yılında Kanal D'de "Bir Çocuk Sevdim" adıyla bir dizi yayınlanmaya başlar. Dizinin jeneriğinde şarkı bu defa Yonca Lodi tarafından seslendirilir. Bu düzenleme sadece dijital ortamda "single" olarak satışa sunulur.


Albümün dokuzuncu şarkısı olan "Hasret"in sözleri Aysel Gürel'e, bestesi Atilla Özdemiroğlu'na aittir. Düzenlemeyi de Atilla Özdemiroğlu yapar.


Aysel Gürel bu şarkının sözlerini yazarken, kariyeri boyunca hiç yapmadığı bir şey yapacak ve daha önce yazdığı başka bir şarkı sözünün iki cümlesini bu şarkıda tekrar kullanacaktır. Asu Maralman'ın 1981 yılında yayımlanan "Bağrı Yanık Dostlara" adlı albümünde "Dört Duvar" adlı şarkının bestesi Selmi Andak'a, sözleri Aysel Gürel'e aittir. Gürel "ter döküyor dört duvar" ve "anahtar ters dönecek, çıkacaksın ışığa" cümlelerini "Hasret"te ufak bir değişiklikle tekrar kullanır. 


"Hasret", "Sezen Aksu '88" albümünde yeniden seslendirilmeyen iki şarkıdan biri olarak kalır (tabii şimdilik.) "Hasret"in hemen ardından gelen "Bir Kuş Uçur"un ise epeyce çetrefilli bir hikayesi vardır.

Yıllarca sürecek Kayahan ve Nilüfer ortaklığının yayımlanmış ilk şarkısı "Kar Taneleri"dir. Bu şarkının yer aldığı "Nilüfer '84" albümünün aranjörü ve müzik direktörü ise Onno Tunç'tur. Onno Tunç Nilüfer'in bir süredir devam eden arabesk macerasını noktalamak gayesiyle tamamen batı "sound"uyla oluşturulmuş bu yeni albümde "Kar Taneleri"ni "alaturka/arabesk" duracağı kaygısıyla albüme koymak istememektedir.
 

Şarkı albüme Nilüfer'in ısrarı sonucu girer ve düzenlemeyi Onno Tunç yapar. Tüm bu yaşananlar ve şarkının plağa A yüzünün son şarkısı olarak konulması Kayahan'ın gücüne gitmiştir. Onno Tunç ve Kayahan arasındaki husumet o günlerde, bu sebeple başlar. 

Nilüfer yeni albümü için Kayahan'ın henüz sözlerini yazmadığı bir bestesini dinler, çok beğenir ve albüme koymak üzere satın alır. Nilüfer'in bağlı bulunduğu Yaşar Plak firması, Kayahan'a şarkı için ödeme yapar. Ancak bir süre sonra Nilüfer, aynı şarkıyı Kayahan'ın Sezen Aksu'ya da sattığını ve ondan aldığının üç katı bir parayı da Sezen'den aldığını öğrenir. Kayahan bu durumu paraya olan ihtiyacı ile açıklarsa da Nilüfer ikna olmaz. Mesele çok geçmeden Sezen'in kulağına da gider.

Nilüfer ve Sezen Aksu arasında şarkı yüzünden yaşanan soğuk savaş, Sezen'in şarkıdan vazgeçmesiyle sonuçlanır. Sezen şarkıdan vazgeçer, Kayahan ona aldığı paranın karşılığı olarak yeni bir şarkı besteler. Olay konusu şarkı ise Nilüfer'e kalır. O şarkı "Esmer Günler"dir ve Nilüfer'in yeni albümüne adını verir. Kayahan'ın Sezen Aksu'ya bestelediği şarkı ise "Sezen Aksu '88" albümüne "Bir Kuş Uçur" adıyla girer.

(Bu yazdıklarım tamamen Nilüfer'in hayat hikayesinin anlatıldığı "Hepsi Bu" adlı kitapta yer alan ve Nilüfer'in kendi ağzından Bircan Usallı Silan'a anlattıklarıdır. Dolayısıyla tek taraflıdır. Ancak kitap yayımlandıktan ve bu mesele gazetelere yapıldıktan sonra bildiğim kadarıyla ne Sezen Aksu ne de Kayahan'dan bir yalanlama geldi. 


"Bir Kuş Uçur"un düzenlemesini Onno Tunç yapmıştır. Haliyle Kayahan bu düzenlemeden de memnun değildir. Zaten bu şarkı albümde pek de ön plana çıkmaz. Şarkıyı 1989 yılında Kayahan "Siyah Işıklar" adını verdiği albümün ilk şarkısı olarak yeniden seslendirir. Albüme "Hep Karanlık" adıyla giren şarkı, Kayahan'ın sesinden çok sevilir ve bir "hit"e dönüşür.


B yüzünün beşinci şarkısı "Hayır", söz ve müziği Sezen Aksu'ya ait bir şarkıdır. Düzenlemesini Onno Tunç'un yaptığı bu şarkı "Sen Ağlama", "Git" ve "Geri Dön" ekolündendir ancak albümdeki diğer şarkıların yanında fazla öne çıkmaz. (Şu ana dek yeniden seslendirilmeyen iki şarkıdan biri de bu.)


"Sezen Aksu '88" albümünün kapanış şarkısında yine Aysel Gürel ve Onno Tunç imzaları vardır. Özellikle o döneme göre epeyce cesur şarkı sözleriyle dikkat çeken şarkı, Aysel Gürel'in doksanlarda yazacağı şarkı sözlerinin de habercisi gibidir. 


"Seni İstiyorum"u Sezen Aksu 2002 yılında yeniden seslendirir. Şarkının bu yeni versiyonu Aksu'nun "Şarkı Söylemek Lazım" adlı albümünde yer alır. Düzenlemeyi Aytuğ Yarguç ve Onno Tunç'un kızı Ayda Tunç birlikte yapmış, ancak şarkının Onno Tunç tarafından yapılan orijinal düzenlemesine sadık kalmışlardır.


"Sezen Aksu '88" neresinden bakarsanız bakın, Türk popüler müzik tarihinin başyapıtlarından biridir. Kendi türü içerisinde her şeyiyle kusursuz, bir o kadar yenilikçi, zamanının ötesinde, yol açmış, yol göstermiş, bu ülkede o yılları yaşamış herkesin hafızalarına silinmez bir şekilde kazınmış bir başyapıt. Ben bu dosyayı hazırlarken, bu şarkıları tekrar tekrar dinlerken hiç sıkılmadım, çok eğlendim, çok şey hatırladım. Kaç tane pop albümü böyle taze, eskimemiş kalabilir, böylesi bir klasiğe dönüşebilir ki? Saysanız, bir elin parmakları etmez. 
 
MART 2012    

Yavuz Hakan Tok

6 yorum:

  1. bence 88 plak basıldı kesinlikle basışdı imkansız basılmaması

    YanıtlaSil
  2. İspatınız varsa ve biz de görebilirsek, bu sır da çözülmüş olur :)

    YanıtlaSil
  3. Bence Türk tarihinin en büyük gizemlerinden biridir Sezen Aksu '88'in plak olarak basılıp basılmadığı. Bana da basılmıştır gibi geliyor, dağıtımı yapılamamıştır belki. Bir ara Sezen Aksu'ya ulaşıp olayın aslını öğrenmeyi düşündüğüm bile olmuştu :D

    YanıtlaSil
  4. ben gördüm ankara da sahafcıda. 88 pilagı duruyordu tepede. hatta astronomik bir fiyat sölemişti adam bana. son plagı olma özelliği diyede belirmisti... çok az basmışlar demekki, kaset denilen o iğrençliğin yükselişi karsısında ticari bir kaygı gütmüş adamın biri..iyi halt etmiş dengesiz.

    YanıtlaSil
  5. Fotografini gormedigim sürece asla inanmayacagim sehir efsanesidir. Kaynayan internet ağında nasil olur da 1 tane bile fotosu olmaz basildiysa. Üstelik 1988 yılının en cok satan plaklar listesinde bile yok. O donemden misal olarak Nilüfer'in geceler plağı var listede mesela, sahafta da var, nette fotosu da var, plak bizim evde de var :) fono plaktan cikan bu sezen albumunun katalog numarasi dahi yok LP olarak. Foto gormeden asla inanmam. Bu sır çözülmeli..

    YanıtlaSil
  6. Hayır şarkısı Esma Er tarafından seslendirildi.

    YanıtlaSil