MABEL MATİZ - "FATİH" 

“Şarkıların hepsi birbirine benziyor.”

“Çok sıkıcı. Dinlerken yoruldum!”

Popüler kültürde her şey o kadar satışa, ticarete, paraya endeksli ki, bir dönem ne moda edilirse onu kendi beğenimiz, zevkimiz zannediyoruz. Öyle yönlendiriliyoruz. Bize dayatılanların arasından kendi zevkimizi, beğenimizi çekip çıkarmamıza neredeyse izin vermiyor sistem. Şimdi bunu beğenin, sonra şunu beğeneceksiniz diye dikte ediyor. Biz de güzelce oltaya takılıyoruz.

Ezhel çok iyi abi yaaa. Hooop geçtik, şimdi Ben Fero çok iyi yaaa. Zeynep Bastık diye bir kız var, dinledin mi hiç, çok şahane… Hadi toplaşın, şimdi akustik çok moda. Aaaa o da mı geçti, hadi o zaman hücum afro-beat’e. Sefo çok şahane değil mi yaa? Aaa arabesk mi moda oldu? Koşun koşun Bilal Sonses diye biri çıkmış şimdi herkes ondan şarkı alıyormuş. Hoop oradan geçelim hemen Semicenk’e…

Bu açık kafa tutuşu, zamanın ruhuna dil çıkarışı, düzenin kuralına kaidesine nanik yapışı görmemek için kör olmak lazımdı. Kör olsaydım “Bu zamanda bu kadar uzun albüm mü olur? İnsanların odaklanma ve odakta kalma süreleri düştü yaaaannni, ona ayak uydurmak lazım,” derdim. Kör değildim. Gördüm (ya da duydum). Mabel basbayağı burnunun dikine gitmişti. Bir kuyuya taş atmıştı. 39 kişi daha bulsam, o taşı çıkarabilir miydik?

“Aşkım Gülüm” aynı zamanda albümdeki “featuring”lerin de ilki. Mabel, söz ve müziği kendisine ait bu şarkıda Lübnanlı müzik prodüktörü Zeid Hamdan’la birlikte çalışmış. Bildiğim bir isim değildi, açtım, dinledim yaptığı işleri ve Mabel’in şarkı-prodüktör eşleştirmesine o dakika saygı duydum, ceketimin önünü ilikledim. Size bir şey diyeyim mi? Diğer 24 şarkıyı bilmem ama daha ilk dinleyişte bu şarkıyı hepsinden ayrı bir yere koydum gitti. Sıkıysa bir başka şarkı gelsin de yerinden oynatsın şimdi bakalım.

Misal, sıradaki iki şarkı Kayahan-Nilüfer, Sezen Aksu-Onno Tunç iş birliklerinin arşa çıktığı, kılıçların çekildiği, mermilerin namluya verildiği günlerden, ’80 sonları ’90 başlarından çıkıp gelmiş gibi. “Adresim aynı,” diyordu Kayahan ve peşi sıra bizzat konum da atıyordu ya hani, “Kara Dantel Sokağı’nda ben,” diyerek… Gençliğimiz oralarda bir yerlerde, yaşayamadığımız kadar tutkulu aşkların dilimize vurmuş ezberleriyle geçiyordu. Mabel “Kara Dantelli Gençliğimiz” derken tam olarak bunu kastetmemiş olabilir ama gelip oradan vuruyor bu şarkı beni dinlerken. Kayahan sağ olsa sözleri böyle yazmazdı belki ama aynen böyle bestelerdi bu şarkıyı. Tabii muhakkak daha sert, daha köşeli bir düzenlemeyi tercih ederdi. Sanki Kayahan bestelemiş de Onno Tunç düzenlemiş, sene de olsa olsa 1988’miş diyelim o vakit.   

Buna karşın bu satırları yazdığım günlerde yeni klip çekilen “Müphem”, daha albümün yeni çıktığı günlerden bu yana 25 şarkı içinde önde gitmeye devam ediyordu. Bunu yarattığı aşinalık duygusundan öte, Mabel’de hep çok sahici duran derin ve karanlık hüzne borçlu olsa gerek.

Çocuk yaşlarında hayran olduğun biriyle bir gün ortak iş yapmak, adının onunla aynı cümlede geçmesi, sesinin onunla birlikte tınlaması ya da kaleminden çıkanın onun sesinde can bulması ne değerli, ne eşsiz bir hayat deneyimidir, bilirim. Mabel bu şarkıyı Aşkın’la birlikte söyleyerek iki zafer birden kazanmış. Hem çocuk Fatih’e bir hediye vermiş hem de uzun yıllardır kolay kolay hiçbir şarkıyı beğenmeyen ya da beğendiği şarkılar dinleyiciye değmeyen Aşkın Nur Yengi’yi ikna ederek stüdyoya sokmuş. Ha Aşkın şarkıyı sahiden beğenerek mi yoksa Mabel’in hatırına mı okudu orasını bilmiyorum. Biz aldık, kabul ettik. Kendi adıma albümün “gözyaşlarım pıt” dedirten sürprizi oldu bu şarkı. Şarkının sözlerinde Mabel’le birlikte Murad Güner’in de imzası var, prodüktörlüğü ise Sabi Saltiel yapmış, onu da ilave edeyim.   

Şarkılardan duygu devşirenlerdenseniz, ya yaşadığınız bir şeyleri anlattığı için dokunur size dinledikleriniz ya da yaşamamış olsanız da şarkıdaki yaşanmışlığı hissettiğiniz için. “Beni Benimle Bırak”ı dinleyip gözyaşı dökerken sadece sekiz yaşındaydım örneğin ben. Ne yaşamış olabilirdim ki? Hadi o kadar dramatize etmeyeyim de başka bir örnek vereyim: Hayatta kaç kişinin selam söyleyecek “bütün aşkları” olmuştur ki o şarkı hâlâ her çalındığı, söylendiği yerde bir ağızdan olmayan aşklara selam söyleme iştahı uyandırır insanlarda? Ama Aysel’in olmuştur. Sezen’in de. Şüphesiz o yaşanmışlıklardır şarkıyı insanların içinden, damarlarından geçiren, diline düşüren. Mabel’in şarkılarından da duygu devşirebiliyoruz. Klipte ağladığını görmemiş olsak da devşirirdik, orası kesin.

Söz ve müziğini Kalben’in yazdığı, prodüktörlüğünü Sabi Saltiel’in yaptığı “Aşk Çeşmesi” var sırada. Şarkıda Kalben sesiyle de var. Aynı dönemin bu iki nevi şahsına münhasır şarkı yazarı ve şarkıcısının ortaklığına Erkin Koray müziğinin yıldız tozları serpilmiş gibi. Oryantal, kıvrak bir şarkı “Aşk Çeşmesi”. Tek başına yayımlanmış olsa oracıkta hit olurdu zira çok kolay dile düşebilirliği, ritim tutulabilirliği var. Zaman içerisinde albümün bütününden sıyrılıp öne ya çıkar ya da çıkamaz ona emin değilim ama ben iki birbirinden farklı rengin yarattığı ve her ikisinden de izler taşıyan bu yeni, alaca rengi pek sevdim, onu söyleyebilirim.

Sahiden de o gün bir Barış Manço fotoğrafı asılıydı stüdyonun duvarında. Gelin görün ki sadece bir öykünme, ilham alma hikâyesi değil bu. Her birinden biraz ruh üflenmiş sanki Mabel’in şarkılarına.

Prodüktörlüğünü Sabi Saltiel’in yaptığı ve Mabel’e bu defa Kardelen’in eşlik ettiği “Severim”, dinleyeni hop diye Enderûn’dan çıkarıp bugüne getiriyor. Hem bir dans şarkısı hem aşka, aşkta tabulara dair sloganlar atan bir şarkı. Bir süredir hayatımızdan çıkan şarkı “intro”larını Mabel bu albümde ısrarcı bir biçimde geri çağırıyor ya, bu şarkının “intro”su da daha ilk saniyelerde dinleyeni içine alan türden. Belki de mesele “intro”nun olması ya da olmaması değildir; “intro”nun boş beleş olmaması, şarkıya hizmet etmesidir.

“Öfkeliyim şu hakkıma girene,” cümlesiyle başlayan “Elbette Annem”, “Ölmedim lan, na burdayım, eğilmedim, yıkılmadım,” diye devam ediyor. Hem “aşarız elbette annem” diyerek karamsarlığa düşenin sırtını okşuyor hem de “uyanırsak yaşarız” diyerek uyanmaya, harekete çağırıyor. Bir direniş şarkısı. Neye mi? Üstünüze nereden basılıyorsa ona, onlara. Özellikle Mabel’in kuşağının yıllardır tam da bu şarkıdaki ruh hallerinde gezindikleri bir gerçek. Bizim kuşak ve bizden önceki kuşak daha ziyade “Eşkıya Dünyaya Hükümdar Olmaz”lara filan yaslamıştı sırtını. Oluyormuş meğerse, onu gördük. Mabel daha gerçekçi ve net bir yerden, büyük büyük laflar etmeden anlatıyor bu şarkıda ortak bir derdi. Bu şarkının prodüksiyonu ise Alaca ve EEI Beats tarafından yapılmış.

Şimdi albüm sona doğru yaklaştı ya, doğal olarak bu uzun maratonun sonlarında nefesi kesilmeye başlayan bir koşucuyla karşılaşsanız şaşırmazsınız ama işte hiç de öyle olmuyor. Zira son iki şarkı da vurup geçecek. “Yeni Yaz” ki (ben onu “Köprü” diye aratıyorum ne zaman dinlemek istesem, öyle taktım niyeyse) beni albümde en çok etkileyen şarkılardan biri oldu. Çağlar Haznedaroğlu’nun prodüktörlüğünü yaptığı “Yeni Yaz”, albümün hemen başına, “Aşkım Gülüm”den sonraya konulsaymış eminim çok daha direkt bir etki yaratırmış. Hem melodik yapı, hem “sound” hem de sözleri o şarkının dinleyende yarattığı duygu durumunu büyütebilirmiş.