(13 Kasım 2017 tarihinde www.hayatmuzik.com 'da yayımlanmıştır.)
Derya Uluğ yakın dönemde tanış olduğumuz genç kadın şarkıcılar arasında şarkıcılık performansı açısından açık ara iyi. Sahnede seyretmeden söyleyebiliyorum bunu zira stüdyolarda yoktan var edilmiş şarkıcılarla sağlam şarkı söyleyenler arasındaki fark her şekilde hissediliyor. Nitekim Uluğ’un yeni şarkısı “Nabız 180” de bunu tek başına gösteriyor.
Derya Uluğ ve Asil Gök ortaklığıyla yazılmış ve yine bildik yollardan ilerleyen bir şarkı dinliyoruz. Popun arabeskle sarmaş dolaş olduğu bir şarkı. “Nabız oldu 180” gibi, “eller nasıl da mutlu ya da ne güzel rol yapıyor” gibi bugünün pop dinleyicisinin algısına hemen dokunacak (ve nispeten farklı) sloganların yanında “kalbimde bir migren” gibi farklı olma çabasında kantarın topuzunun kaçtığı bir yer de yok değil (bir önceki şarkı “Canavar”ı hatırlayınız.) Buna karşın sakin ve şarkıcının performansını öne çıkaran düzenlemesi, standart dışı (en azından şarkının ana melodisini tekrar etmeyen) “intro”su ve belli ki uğraşılmış kontrşanları filan bana iyi geldi. Nicedir Ozan Çolakoğlu’nun böylesi bir düzenlemesini duymamışsam demek.
Daha ikinci şarkısını yayımlamışken üçüncü şarkısında ne yapmış acaba diye merak ettirmek bir başarıdır, bunu kabul etmek lazım. Üçüncü şarkıda ilk iki şarkının etki alanının dışından ses vermek de bu zamanda risk almak demek. Bundan sonrası ne olur bilemem ama “Canavar”ın bana düşündürdüklerini bu şarkı için düşünmediğimi söyleyebilirim en azından.
(13 Kasım 2017 tarihinde www.hayatmuzik.com 'da yayımlanmıştır.)
“İrem Derici şarkıları” diye bir şey var mı? Henüz yok. Belki erken, belki de değil. Tartışılır. Ajda Pekkan da hayatı boyunca popüler, çok popüler, en popüler olmanın peşinde koştu ama “Ajda Pekkan şarkıları” diye bir kavram oluştu yıllar içinde ve Pekkan’ın son bilmem kaç yıldır saçmalamasına rağmen etkisini yitirmedi. Hadi o kadar uzağa gitmeyelim; “Demet Akalın şarkıları” diye de bir şey var; beğenirsiniz, beğenmezsiniz o ayrı.
Onu da geçtik… Bir Rihanna şarkısı ile bir Beyonce şarkısını ilk dinleyişte ayırt edebilir misiniz? Rahatlıkla. Şarkıcının sesini duymadan hem de.
Örnekler çok uzak gelebilir ya da fazla yakın. Sorun da burada başlıyor zaten.
İrem Derici’nin yeni şarkısı “Bazı Aşklar Yarım Kalmalı” geçtiğimiz günlerde DMC etiketiyle yayımlandı. İspanyol yürüyüşlü, Akdeniz ezgili, kulağa hoş gelen, çok tanıdık, bildik bir melodik örgüyle dinleyeni kolay yakalayan bir şarkı. Sözleri Ayla Çelik yazmış, besteyi Gökhan Tepe yapmış, Erhan Bayrak da düzenlemiş. Amenna. Hepsi kulvarında garantör isimler. Şarkının klibinin altına yazılan yorumlarda bahsi geçtiği üzere, İrem’in hafif nezleli şarkı söyleme hâli geçirdiği burun operasyonlarının sonucu mu yoksa sahiden nezleli miydi stüdyoya girdiğinde onu bilemem ama ilk şarkısından bu yana şarkıcılığının bir yanı rayına oturdu, orası kesin. Vurguları ve prozodisi bu şarkıda nihayet yerli yerinde.
Yazının başında yazdıklarıma geri dönmek gerekirse… Sorun şu ki bu şarkıyı pekala Ziynet Sali ya da Funda Arar da söyleyebilirdi. Hiç yadırgamazdık. İkisinden de ve çok daha fazla sayıda nicesinden de benzer şarkılar çok duyduk yıllardır. Hani ortada bir havuz var ve o havuzdaki herhangi bir şarkı o sıra kime denk gelirse o söylüyor gibi bir durum. Ya da o söylemezse öbürü söyler gibi. Sav ileri sürmüyorum; gerçeğin ta kendisini dillendiriyorum.
Buradan bakıldığında bu şarkı uzun vadede İrem’e ne kazandırır bilinmez. Ama bir şey kaybettirmez de; orası kesin. Şu sıra popüler piyasada “iş yapan” bütün şarkıcılar aynı formüllerle ilerliyor. Bir tane cesur çıkmadı kaç zamandır. İrem niye alsın bu sorumluluğu üstüne diye de düşünebilirsiniz. E siz de haklısınız.
(6 Kasım 2017 tarihinde Milliyet Sanat dergisi internet sitesinde yayımlanmıştır.)
Epeyce “pahalı” bir proje albümü olmalı bu. Zira Yıldırım Gürses’in hayattayken bestelerinin başkaları tarafından seslendirilmesi konusunda gösterdiği telif hassasiyetini ölümünden sonra oğlu Beyazıt Gürses’in de devam ettirdiği ve bir Yıldırım Gürses şarkısını yeniden söylemek istemenin piyasa şartlarında hatırı sayılır bir maliyeti getirdiği bir sır değil. Buna karşın Yıldırım Gürses şarkıları bunu sonuna kadar hak ediyor mu? Ediyor, o ayrı. Zira her biri birer “hit”, her biri aradan geçen bunca yıla rağmen hâlâ sıcak onlarca şarkı var Gürses diskografisinde.
Haliyle değil Emre Altuğ, kim Yıldırım Gürses şarkılarından oluşmuş bir albüm yapmaya niyetlense akıllıca bir iş yapmış olacaktı. Buradan bakınca Emre Altuğ’un geçtiğimiz günlerde Poll Production etiketiyle yayımlanan yeni albümü “Yıldırım Gürses Şarkıları” (keşke bu isim daha yaratıcı bir albüm adının alt başlığı olsaydı; Yıldırım Gürses ismini bilmeyen genç nesil için bir parça akademik görünüyor zira göze), neresinden baksanız doğru bir proje.
“Proje doğru da Emre Altuğ ne alaka?” diye düşünebilirsiniz. Bence o alaka da doğru. Zira uzun süredir popüler kulvarda dişe dokunur bir iş çıkaramamış, bu anlamda yarışın gerisinde kalmış bir şarkıcı Emre Altuğ. Şu sıralar tuttuğunu ya da sevildiğini varsaydığımız türden şarkıları seslendiren genç erkek şarkıcı profiline bürünmesi ya da onlarla rekabete girmesi gereksiz ve yersiz ki zaten başından beri de hep ortalamanın üzerindeydi Emre Altuğ’un müziği. Bir proje, bir prestij albümü neden olmasında bu noktada?
Aslına Yıldırım Gürses’in popla alaturkayı ustaca harmanlamış hatta bu yüzden statükocu alaturkacılar tarafından bir hayli de eleştirilmiş, hafife alınmış şarkıları yıllarca çok sevildi, çok dinlendi, söylendi. Özellikle ‘80’li yıllarda “Hoş Sadâ” adlı televizyon programıyla Gürses’in başlattığı furya, çok sesli ve çok sazlı alaturka müziğin “hafif Türk sanat müziği” adı verilmiş bir akıma dönüşmesine sebep oldu. İşte bu albümde yer alan “Güller Ağlasın”, “Affetmem Asla Seni”, “Çal Kanunum Çal” gibi kimi şarkılar, tam da o dönemin şarkıları. Yanı sıra daha eskiler, özellikle Yeşilçam filmleriyle hafızalarda yer etmiş “Sonbahar Rüzgârları”, “Kırık Kalp”, “Feryat” gibi şarkılar birden fazla kuşağın ezberinden silinmedi yıllardır.
Bir de ilginç detay var bu albümle ilgili. 1981 yılında Ajda Pekkan’ın Eurovision hezimetinden sonra bir süre ara verip tekrar ülkeye döndüğünde yerli bestecilerle çalışma arzusu sonucu ortaya çıkan “Sen Mutlu Ol” adlı albümünde tam beş tane Yıldırım Gürses bestesi vardı. Bunlardan dördü Emre Altuğ’un bu albüme de girmiş. Tesadüf değil muhtemelen zira “Felek” gibi ilk 10 Yıldırım Gürses “hit”i arasında asla sayılamayacak bir şarkı ancak bu nedenle seçilmiş olmalı.
Şarkıların düzenlemelerinde Selim Çaldıran, Erkin Aslan ve Ceyhun Çelikten imzaları var. Kimileri birebir Gürses’in “Hoş Sadâ” döneminin izlerini taşıyor, kimileri ise “Kırık Kalp”de olduğu gibi tamamen yeni bir düzenleme anlayışıyla güncellenmiş. Öyle ya da böyle şarkıların hiçbiri eski tınlamıyor, kulağa demode gelmiyor ki bunda Gürses bestelerinin dinamizmi en büyük etken şüphesiz.
Emre Altuğ “Gurbet” gibi bazı şarkıların alaturka gırtlak nağmesi gerektiren kimi cümlelerinde zorlansa da şarkıcı olarak Yıldırım Gürses şarkılarını taşımayı bilmiş. Tabii “Feryat”ı Emel Sayın’dan, “Çal Kanunum Çal”ı Muazzez Abacı’dan, Sonbahar Rüzgarları’nı Handan Kara’dan dinleyerek büyümüşseniz onlardan gayri kim söylese eksik duyabilirsiniz, o ayrı.
(20 Ekim 2017 tarihinde www.hayatmuzik.com 'da yayımlanmıştır.)
Sahnede yerine göre “performer” yerine göre “entertainer” olabilen, adeta sahne için yaratılmış bir şarkıcı Zeliha Sunal. O kalibrede az şarkıcı albümlere, stüdyo kayıtlarına sığdırabilir performansını. Nükhet Duru da öyledir mesela. Ne yapsa milyonlar satan albümleri olmamıştır hiç. Onu illa ki sahnede izlemek gerekir.
Zeliha Sunal’da da biraz bu durum var. Bugüne dek bir dolu albüm, şarkı yaptı ama işin o tarafında sahnedeki gücünü tam anlamıyla gösteremedi. Çünkü sahne üzerinde iki-üç saat boyunca, geniş bir repertuvar, şov ve performansla yaratılan o etkiyi iki-üç dakikalık bir şarkıyla, tek bir türle, tek bir stille kısıtlamak, sınırlamak neresinden baksanız zor. Bundandır ki albümleri milyonlar satmasa da yıllardır sahne için en çok talep gören isimlerin başında gelir Zeliha Sunal.
Sunal’ın yeni teklisi “Geçti”, geçtiğimiz günlerde TMC etiketiyle yayımlandı. Sirel’in söz ve müziğine imza attığı şarkının düzenlemesi Murat Yeter tarafından yapılmış.
Şarkı sözleri kırık, buruk, can acıtıcı bir hikâye anlatıyor aslına bakarsanız. Ama tuhaf bir şekilde üzmüyor dinleyeni. Hani üç cümle daha devam etse, “geçerse geçsin, bunun daha yarını var,” diyecekmiş gibi. Bunda düzenlemenin payı büyük. Çok ağdalı, çok ağır, tabiri caizse “damar”dan girmek yerine, tam ters köşeden yürümüş Murat Yeter düzenlemeyi yaparken. Onun artık alamet-i farikası haline gelmiş vurmalı ve nefesli sazlarla yarattığı kompozisyon, Zeliha Sunal’ın tam dozunda yorumuyla birleşince ortaya “Akdenizli” bir şarkı çıkmış. Şarkının klibinin nefis bir Akdeniz-Ege atmosferinde çekilmiş olması boşuna değil.
Zeliha Sunal diskografisinin en parlak işlerinden biri olabilir bu şarkı. Hem sesine çok yakışmış, hem de kıdemine, müzik piyasasındaki duruşuna.
Yavuz Hakan Tok Müzik Yazarı / Eleştirmen / Arşivci
2001 yılında Bir Zamanlar adlı internet sitesinde müzik yazıları yazmaya başladı. Yanı sıra yazıları, Zip İstanbul, Koara, İkinci Kanal, Caretta, Mezun Life, Popüler Tarih dergilerinde, Bugün gazetesi ve Milliyet gazetesinde yayımlandı.